Kapadokya, doğal güzellikleri ve tarihi yapılarıyla ünlü bir bölgedir. Bu bölgede yer alan Aziz Nikolaos Manastırı da bölgenin önemli simgelerinden biridir. Mustafapaşa’nın güneyinde, Manastır Vadisi’nde bulunan bu kilise, ziyaretçilere benzersiz bir deneyim sunmaktadır.
Aziz Nikolaos Kimdir?
Aziz Nikolaos, Türkiye’de pek çok kiliseye adını vermiş bir azizdir. 3. yüzyılda doğduğu tahmin edilen Aziz Nikolaos, Likya’nın Patara şehrinde yaşamıştır. Aziz Nikolaos, varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş ve erken yaşta babasını kaybetmiştir. Amcası tarafından büyütülen Aziz Nikolaos, dini bir adam olarak yetişmiştir.
Aziz Nikolaos, yoksullara yardım etmek ve zulme uğrayanlara destek olmak konusunda tanınmıştır. Halk tarafından sevilen bu aziz, bir dönem hapse atılmış ve hatta ölüm emri verilmiştir. Ancak padişahın değişmesiyle özgürlüğüne kavuşmuştur. Denizlerde bir kurtarıcı olarak tanınan Aziz Nikolaos, Kos adasına yaptığı bir ziyaret sırasında şifa verdiği bilinen sığla yağını kullanarak hastalara yardımcı olmuştur.
Aziz Nikolaos’un ünü ölümünden sonra daha da artmıştır. Adına pek çok kilise inşa edilmiş ve Noel Baba geleneğiyle ilişkilendirilmiştir. Aziz Nikolaos Kilisesi, tarih boyunca unutulmayacak bir karaktere dönüşmüştür.
Manastırın Tarihi
Aziz Nikolaos Manastırı’nın kesin yapım tarihi bilinmemektedir. Ancak iç narteksin duvarlarındaki oyma yazılardan, 1870-1877 yıllarında onarımdan geçtiği ve 1855 yılından önce inşa edildiği düşünülmektedir. Bu manastır, monolitik kaya kütlesi üzerine inşa edilen kilise, avlu ve bahçeden oluşmaktadır.
Manastıra bahçe bölümündeki iç içe iki yuvarlak kemerli kapıdan girilmektedir. Bu kapı üzerinde “Oayios Nikolaos” (Aya Nikola) yazısı bulunmaktadır. Kilise ve avlunun güneybatısında ise kilisenin mutfağı olarak kullanılan peribacası bulunmaktadır. Avlunun üst kotunda mezarlık alanı bulunmaktadır, ancak bazı mezar taşları zamanla kırılmış ve yağmalanmıştır.
Manastır, kaya oyma tekniğiyle yapılmış olup tüf yapı taşları kullanılmıştır. İç mekan kapı ve pencere doğramalarında ahşap malzeme yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Bu malzemelerin birçoğu zamanla tahribata uğramış ve günümüze ulaşan örnekleri bulunmamaktadır.
Manastırın Yapısı
Aziz Nikolaos Manastırı, dört ayrı mekandan oluşmaktadır. Bu mekanlar kısmen kagir yapılar, kısmen ise kayalara oyulmuş yapılar şeklindedir. Manastırın içerisinde dört kilise bulunmaktadır. Bu kiliseler, Aziz Nikolaos’a ithaf edilmiştir. Manastır kompleksi, kuzey-güney doğrultusunda düzensiz bir şekilde sıralanmıştır.
Manastırın doğusunda başta Aziz Nikolaos Kilisesi olmak üzere toplam dört kilise bulunmaktadır. Manastırın batısında ise avlu, hasta hücreleri, çeşme ve gömü mekanları yer almaktadır. Manastırın iç mekanları, kaya oyma tekniğiyle yapılmış olup günümüze kadar bu özelliklerini korumuştur.
Aziz Nikolaos Manastırı’na Nasıl Gidilir?
Aziz Nikolaos Manastırı, Mustafapaşa bölgesinde yer almaktadır. Ürgüp’e sadece 5 km uzaklıkta bulunan manastıra kendi aracınızla veya kiralık bisikletle ulaşabilirsiniz. Kapadokya’da birçok günlük tur seçeneği bulunmaktadır ve bu turlardan da faydalanarak manastırı gezebilirsiniz.
Sonuç
Aziz Nikolaos Manastırı, Kapadokya’nın en önemli dini yapılarından biridir. Bu manastır, Aziz Nikolaos’a ithaf edilen dört kiliseden oluşmaktadır. Manastırın tarihi ve mimarisi, ziyaretçilerine benzersiz bir deneyim sunmaktadır. Kapadokya’yı ziyaret edenlerin mutlaka görmesi gereken bu manastır, bölgenin tarih ve kültürünü yansıtmaktadır.
